Buscar este blog

sábado, 24 de octubre de 2015

O SAINT PIERRE E O SEU PASO POR FOZ EN 1918.

       Óleo de Adam Victor Charles Edouard "Saint Pierre diante do faro de Gateville-Barfleur. 1909.

O Saint Pierre era un vapor francés que se dedicaba ao transporte de mercadorías entre os portos do Mediterráneo, tiña a súa base en Alicante, e zonas costeiras francesas, en concreto temos referencias a viaxes realizados ata Ruen, Nantes ou Amberes. No seu periplo detíñase en portos como o da Coruña ou en Bilbao.

Unha das primeiras referencias que atopamos deste vapor francés data do ano 1889. O xornal El Isleño recollía  a noticia da entrada deste vapor no porto de Barcelona procedente de Amberes, isto acontecía un 24 de maio.

En 1898 ao xornal El Noticiero (editado en Menorca), no seu número do 9 de setembro, mencionaba que: “a consecuencia del temporal naufragó el vapor inglés Saint Weceller en aguas de la ría de Convention (Galicia), en las mismas aguas también naufragó el vapor francés Saint Pierre”. Debemos deternos un intre nesta noticia para aclarar certas información que aparecen aquí reflectidas. Primeiro o vapor inglés que mencionan era o Saint Weller, naufraga o día 28 de agosto de 1898 no lugar coñecido como Punta Percebeira, en Camelle. Este vapor, procedente de Cardiff, dirixíase ata Huelva cunha carga de 964 toneladas de carbón. Polo que sabemos era un barco de 260 pés de eslora, 32 de manga e 24 de puntal, tanto o seu capitán como os 19 mariñeiros que compoñían a tripulación puideron chegar a terra.

Descoñecemos que soi verdade que tamén se afundira o Saint Pierre, de ser así a empresa non tardou moito en botar un novo barco con ese nome, porque o día 18 de setembro de 1899, tal e como podemos ler no xornal La Correspondencia Gallega, o capitán do citado vapor francés formalizaba unha protesta ante o xuíz da Coruña sobre “el cargamento que el buque conduce, por si hubiese sufrido daños en la travesía que hizo este desde Dunqueke a la Coruña. Corrió el Saint Pierre un temporal violento en este viaje”.

O día 12 de outubro de 1900, tal e  como podemos ler no Boletín Oficial da Provincia de Tarragona, os abogados do capitán do Saint Pierre, señor Loriogoreaux, interpoñían un recurso de alzada contra unha multa imposta pola aduana de Bilbao sobre este barco.
En 1909 entraba no porto de Valencia o Saint Pierre, tal e como se recolle no xornal Las Provincias, procedente de Marsella. No mesmo xornal infórmasenos de que tras cargar de novo partirá cara Ruán.

En 1911, tal e como recolle o xornal ABC no seu número do 12 de agosto, o capitán do Saint Pierre recibe unha medalla e un diploma por parte do estado español en agradecemento “por haber salvado en aguas de Alicante, la noche del 13 de abril último, al marinero Francisco Dorado”.

En 1914, o día 5 de marzo, no xornal El periódico para todos, editado en Alicante, vemos como este vapor sae do porto alicantino cara Nantes.

O segundo afundimento do Saint Pierre data do ano 1915. O xornal El Siglo Futuro, 19 de outubro, menciona que cinco submarinos alemáns marcharan cara o Mediterráneo co fin de atacar aos vapores inimigos. Un deste vapores será o protagonista deste artigo “el vapor Saint Pierre, procedente de Boulogne ha sido torpedeado por un submarino alemán. Han perecido 14 hombres de la tripulación”. Tamén o xornal Diario de Pontevedra, no seu número do 20 de outubro, faise eco desta noticia “se asegura que un submarino alemán torpedeó y hundió al vapor francés Saint Pierre, pereciendo en el naufragio 14 de sus tripulantes”.


De novo a empresa navieira botará un novo vapor co nome Saint Pierre, que no ano 1918 estivo a piques de afundirse nas nosas costas focegas.

A primeira noticia atopámola no xornal El Ideal Gallego, no seu número do 28 de marzo de 1918, no que podemos ler a seguinte noticia: El ayudante de marina de Corcubión, comunica a este apostadero, que el vapor francés Saint Pierre embarrancó a las nueve de la mañana de ayer en la barra del puerto de Foz, hallándose el buque en gran peligro. La tripulación pide auxilio. Dice que hay varias víctimas por consecuencia del siniestro. Para prestar auxilio salió anoche para Ribadeo el cañonero Marqués Molins. A la hora que escribo esta carta (cuatro y media de la tarde) anuncian los semáforos que se dirige a este puerto dicho cañonero”.

Algo moi semellante aparece no xornal El Eco de Santiago, no seu número do 30 de marzo, no que podemos ler que “en esta comandancia recibiose un radiograma expedido por el vapor Saint Pierre, de la matrícula de Túnez, en el cual pide urgentemente auxilio. Afirma que se encuentra embarrancado en la costa de Ribadeo. Añade que hay varias víctimas entre la tripulación. Salió para auxiliarle el cañonero “Marqués de Mollíns””.

Realmente o canoneiro Marqués de Mollíns non tivo que axudar en nada, cando chegou a situación estaba totalmente controlada. Tal e como apuntaban os anteriores xornais son varias vítimas do sinistro, mais iso non foi exactamente así. Engadimos agora a noticia que o día 20 de abril de 1918 aparece no xornal Mondoñedo, na que podemos ler, de primeira man, pois o que escribe era o contramaestre do porto de Foz, o seguinte:   “El día 26 del próximo pasado mes pasó el vapor francés Saint Pierre frente á este puerto con rumbo al Este; y al llegar a la playa de Barreiros tocó en unos bajos conocidos como Los Cos, cuyos bajos no figuran en la carta de navegación. Al notar el capitán que el buque hacía mucha agua puso proa al Oeste y al estar frente á la entrada del puerto dirigió rumbo á tierra y en el momento se personó en dicho buque el Contramaestre del puerto don Agustín Freire como igualmente lo hizo á los pocos momentos el práctico del puerto que suscribe. Una vez abordo dicho Contramaestre conferenció con el capitán del buque por si podía ser necesario arribar á Ribadeo dado el peligro que corría en donde se hallaba que era en la misma barra contestando aquel que no había posibilidad por hacer mucho agua el buque: en vista de lo que el Contramaestre observando peligro que corría el buque dejó al práctico encargado y bajó á tierra á dar cuenta á sus superiores y ordenar la descarga del buque, avisando á las gabarras y á las tres lanchas de vapor de pesca que existen en el puerto. Las gabarras acudieron al momento, pero las lanchas de vapor no lo podían hacer hasta las 13 horas á causa de estar varadas pero no fueron necesarios sus auxilios porque fué a menos el agua motivado al trabajo de las bombas y al mineral mojado que tapó la brecha pudiendo lograrse saliese en dirección á Ribadeo. Como medio de precaución el Contramaestre Freire dispuso de acuerdo con el capitán del buque les acompañase una vapora por si eran necesario sus auxilios caso de irse el buque á pique eligiendo la vapora San Ramón, de don Ladislao y Tristán López, por considerarla la de mas potencia para la navegación; limitándose por fortuna sus auxilios acompañar al buque hasta la ría de Ribadeo.
El capitán del Saint Pierre lo consideraba perdido, siendo prueba de ello que en el primer telegrama enviado al armador así se lo indicaba, pudiendo asegurarse sin temeridad alguna que la salvación del buque se debe al que firma y al Contramaestre del puerto de Foz que están satisfechos de haber prestado auxilio tan valioso no por interés alguno que pudiera reportárseles sino por la satisfacción de haber cumplido con un deber de humanidad”.

A principios do mes de xuño, en concreto o día 9, o xornal Asturias: Revista Gráfica Semanal, recollía a noticia de que estaba fondeado na ría de Castropol: “enfrente al embarcadero de Figueirúa, el hermoso transatlántico francés Saint Pierre, que por navegar muy metido en la costa, chocó en unos bajos frente al puerto de Foz, haciéndosele una gran vía de agua. Con grandes precauciones pudo arribar a esta ría con la ayuda de un vaporcito de pesca de aquel puerto, donde se halla alijando la carga que lleva a Burdeos (fosforita en mineral)”.

O día 24 de setembro de 1921, tal e como se recolle no xornal La Integridad, volvemos a ter referencias documentais deste vapor que nese momento “se halla en estos momentos camino de África con 400 toneladas de material de guerra, entre el que figuran numerosos cañones Shneider”. Este mesmo xornal informaba o 20 de marzo de 1922 que o Saint Pierre fora detido no Mar Negro por barcos de guerra gregos, que o liberarán poucas horas despois.

Remata así a nosa historia de valor daqueles homes de Foz que non dubidaron en arriscar as súas vidas para salvar aos homes e a carga do vapor francés Saint Pierre.